- Gizarte zibileko erakundeek gizarte zibil indartsu eta independente baten alde egiteko eskatu diete indar demokratiko guztiei.
- Erasoak argudio faltsuak erabiltzen ditu eskandalu bat artifizialki sortzeko, eta gaizki informatutako komunikabideek zabaldu eta anplifikatzen dute.
- «Europako Gizarte Zibileko Erakundeen finantzaketaren eta prozesu demokratikoan dugun zilegitasunaren aurkako erasoaldi berritu honek arriskua du, Europako espazio zibikoak are gehiago murrizteko ez ezik, demokrazia bere osotasunean ahultzeko ere».
Gaur egun, gizarte zibileko erakunde europarrek aurrekaririk gabeko eraso bati egin behar diote aurre Europako Parlamentuko zenbait diputaturen aldetik. Erasoa Europako Alderdi Popularreko (PPE) eurodiputatu batzuek eta eskuin muturreko taldeek zuzentzen dute, desinformazioak elikatuta.
Erasoak argudio faltsuak erabiltzen ditu eskandalu bat artifizialki sortzeko, eta gaizki informatutako komunikabideek zabaldu eta anplifikatzen dute. EB osoan eta estatu kideetan balore demokratikoak higatzen ari diren une honetan, eta balore horien alde jarduten duten eragile zibikoak gero eta gehiago erasotzen ari diren honetan, Europako Gizarte Zibileko Erakundeen finantzaketaren eta prozesu demokratikoan dugun zilegitasunaren aurkako erasoaldi berritu honek arriskua du, Europako espazio zibikoak are gehiago murrizteko ez ezik, demokrazia bere osotasunean ahultzeko ere.
Hautatutako diputatuen desinformazioa
2025eko urtarrilaren 22an, hainbat eurodiputatuk GKEen finantzaketa publikoari buruzko berariazko eztabaida bat eraman zuten Europako Parlamentuaren Osoko Bilkurara, LIFE programaren esparruan funtzionatzeko dirulaguntzak jasotzen dituzten gizarte zibileko erakunde ekologistetan oinarrituta. Eztabaidak hainbat gai planteatu zituen, hain zuzen ere, erakunde horiek beren misioa betetzeko Europako Batzordetik dirulaguntza horiek lortzearen zilegitasunari buruzkoak. Ordezkari politiko asko herritarrek prozesu demokratikoan parte hartzeko duten eskubidearen alde mintzatu ziren. Hala ere, eurodiputatu batzuek argudioak desitxuratu zituzten, Batzordeak erakunde ekologistak finantzatzearen arrazoia Europako Parlamentuari haren izenean presioa egitea dela iradokiz.
Narratiba faltsu horrek Europako Itun Berdearen aurkariak eta konspirazioaren teoriaren jarraitzaileak biltzen ditu. Faltsuki, eurodiputatu batzuek gizarte zibileko erakundeetara bideratutako milaka milioi euroko kopuruez hitz egin zuten. Faltsuki baieztatu zuten erakunde horiek ez zutela behar bezala erabiltzen Gardentasun Erregistroa, EBren gardentasun-neurriak gizarte zibilaren kanpainen emaitza diren arren, eta ezarri zirenean gizarte zibileko erakundeak izan ziren lehenengoetakoak horiek martxan jarri zirenean.
Zergatik jaso behar dute finantzaketa publikoa gizarte zibileko erakundeek?
Eraso horien ardatza EBren LIFE programa da, naturaren kontserbazioa eta klimaren aldeko ekintza finantzatzeko tresna nagusia; urtero 700 milioi euro inguru bideratzen dituena. Programa horren esparruan, Europako Batzordeak urtero 15,6 milioi euro esleitzen dizkie ingurumen-arloko hainbat GKEri, Europako Parlamentuak eta EBko estatu kideek prozedura lehiakor eta ireki baten ondoren erabakitako xedapenekin bat etorriz, gizarte zibilak arduradun politikoei gomendio eraikitzaileak emateko orduan duen eginkizun ordainezina babesteko; gomendio horiek probetan oinarrituta eta pertsonei eragiten dieten gaiei buruz zientifikoki babestuta baitaude.
Milioika herritarrek babesten dituzte EBren politikei egindako ekarpen horiek, honako hauen bidez: barruti nazionalak, tokikoak eta oinarrizkoak; boluntariotza eta konpromiso komunitarioa; zerbitzuen eskaintza; eta kalteberenen eta baztertuenen eskubideak eskuratzea.
Baliabide horiek ez dira nahikoak ezarri zaizkien helburuak lortzeko: baldintza ekitatiboak sortzea, arduradun politikoei informazioa, gertakarietan oinarritutako frogak eta tokian tokiko jardunbide egokiak eskuratzen lagunduz; herritarrek dituzten beharrak eta itxaropenak ezagutzea osasunari, ongizateari, gizarteratzeari, berdintasunari, eskubideei, justiziari, zuzenbide-estatuaren sustapenari, ustelkeriaren aurkako borrokari eta egungo zein etorkizuneko belaunaldientzako ingurumen jasangarriari dagokienez. Milioika herritarrek babesten dituzte EBren politikei egindako ekarpen horiek, honako hauen bidez: barruti nazionalak, tokikoak eta oinarrizkoak; boluntariotza eta konpromiso komunitarioa; zerbitzuak ematea; eta kalteberenen eta baztertuenen eskubideak eskuratzea.
Irabazi asmoa duten enpresen presio-taldeen presentzia neurrigabea da Bruselan, irabazi-asmorik gabeko erakundeenarekin alderatuta. 2024an, presio-taldeentzako aurrekonturik handienak zituzten 50 enpresek ia 200 milioi euro gastatu zituzten kolektiboki EBri presioa egiteko (2015ean baino %66 gehiago), eta zeregin erabakigarria izan zuten Europako Itun Berdearen, osasun publikoaren eta etorkizuneko belaunaldientzako baliabide naturalen inguruko funtsezko politika asko ahultzeko edo baztertzeko.
Gizarte zibil indartsu bati eusteko, Europako Batasunaren Tratatuaren 11. artikuluan oinarritutako elkarrizketa zibilerako esparru bat garatzea lehentasuna da EBko erakundeen bosturteko agintaldi honetarako. Funtsezkoa da gizarte zibileko erakundeei baliabide egokiak ematea elkarrizketa horretan parte har dezaten, Europa osoan hautesleak inplikatuz. EBn, edozein demokraziatan bezala, finantzaketa publikoa behar da gizarte zibileko erakundeen lana bultzatzeko, erakunde horien zeregina eta helburuak Tratatuetan eta Oinarrizko Eskubideen Gutunean jasotako balioak indartzea baita.
Dei egiten diegu indar demokratiko guztiei gizarte zibileko erakundeen zereginari buruzko gezurrezko narratiben eta desinformazioaren aurka egin dezaten, Europako demokrazian dugun zeregina babes dezaten eta gizarte zibilaren finantzaketa publikoa babes dezaten.
Erregimen autoritarioen ezaugarria da erakundeek uste izatea ez dela bitarteko organismorik behar eta herritarrek aukeratu dituzten liderrak baino ez dituztela herritarrak ordezkatzen. Izan ere, gaur egungo eztabaidak agerian uzten du Europako balioen eta ikuspegi autokratikoen arteko norgehiagoka orokorra.
Dei egiten diegu indar demokratiko guztiei gizarte zibileko erakundeen zereginari buruzko gezurrezko narratiben eta desinformazioaren aurka egin dezaten, Europako demokrazian dugun zeregina babes dezaten, eta gizarte zibilaren finantzaketa publikoa bultza dezaten. Herritarren parte-hartzea funtsezko zutabea da partekatutako Europako balioetan. Arduradun politikoei eskatzen diegu esparru juridiko sendo bat berma dezatela, gizarte zibilak eta herritarren erakundeek aurrera egin dezaten eta arduradun politikoekin elkarreraginean jardun dezaten, erabakiak hartzeko prozesuaren berri hobeto emateko. Demokrazia herritarrek gizarte inklusiboa eta etorkizun europar partekatua eraikitzeko modu kolektiboan entzunak izateko duten eskubidean datza, eta behar bezala finantzatutako gizarte zibileko erakunde independenteak tresna erabakigarriak dira hori lortzeko.
Adierazpena eta GKE sinatzaileak, horien artean Espainiako Estatuko Garapenerako Erakundeen Koordinakundea.
